Kurban Bayramında Beslenme ve Kist Hidatik
- Kurban Bayramında nasıl beslenmeliyiz ?
- Kurban etlerini nasıl pişirmeliyiz ?
- Kurban etlerini nasıl saklamalıyız ?
- Kist Hidatik hastalığı nedir ?
+ Kurban Bayramında nasıl beslenmeliyiz ?
Kurban Bayramı’nda şeker ve şekerli besinlerin tüketiminin yanı sıra et tüketimi de artmaktadır. Özellikle şişmanlık, yüksek tansiyon, kalp-damar, mide ve şeker hastalığı olan kişilerin beslenmelerine dikkat etmeleri gerekmektedir.
Etler sindirimi zor olan besinlerdir. Yeni kesilmiş hayvanların etlerindeki sertlik, hem pişirmede hem de sindirimde zorluğa yol açar. Bu nedenle özellikle mide- bağırsak hastalığı olan kişiler kurban etlerini hemen tüketmemeli, buzdolabında birkaç gün beklettikten sonra haşlama veya ızgarada pişirme yöntemiyle pişirerek tüketmelidir.
Yağlı etlerin doymuş yağ ve kolesterol içeriği daha yüksek olduğu için; kalp- damar hastalığı, diyabet ( şeker hastalığı ) ve yüksek tansiyonu olan kişiler, Kurban Bayramı’nda yağsız veya az yağlı etleri tercih etmeli, kısıtlı miktarlarda tüketmeli ve aşırıya kaçmamalıdır.
+ Kurban etlerini nasıl pişirmeliyiz ?
Kurban Bayramı’nda etin tüketim miktarının yanı sıra pişirme yöntemlerine de dikkat edilmelidir. Etlerin pişirmesinde haşlama ve ızgara gibi yöntemler tercih edilmeli, kızartmalardan kaçınılmalıdır. Çok yüksek ısıda uzun süre pişirme, kızartma yöntemi çeşitli “kanserojen maddelerin” oluşumuna neden olabileceği için tercih edilmemelidir. Etlerin tek başına değil de, sebzelerle birlikte pişirilmesi veya tüketilmesi, besin çeşitliliğinin sağlanması açısından sağlıklı bir yöntemdir.
Etle yapılan yemekler kendi yağı ile pişirilmeli ve ilave yağ eklenmemelidir. Özellikle kuyruk yağı veya tereyağının et yemeklerinde kullanılmasından kaçınılmalıdır. Etler ızgarada pişirilirken, etle ateş arasındaki uzaklık eti yakmayacak ve “kömürleşme” sağlamayacak şekilde ayarlanmalıdır.
Yüksek ateş yüzeydeki proteinleri birdenbire katılaştırır ve ısı etin iç kısmına ulaşamaz. Bu nedenle etlerin iç sıcaklığı en az 75°C olmalıdır. Çok yüksek ısı, etin dış yüzeyinin yanmasına ve su kaybının fazla olmasına yol açarak besin öğesi kaybını artırır.
Hayvanlarda görülen ve zoonoz olarak adlandırılan bazı hastalıklar insanlara bulaşabilmektedir. Bunlardan kist hidatik, toksoplazmozis teniyozis. brusellozis. Şarbon ve verem gibi hastalıklar ülkemiz açısından önemlidir. Ancak. Bu hastalıkların bir takım basit kuralları uygulamakla önlenebileceği de unutulmamalıdır. Özellikle Kurban Bayramlarında çok sayıda hayvanın kesilmesi nedeniyle kesim öncesi ve kesim sonrası gereken kontrol ve hijyen kurallarına dikkat edilmemesi, kesilen hayvanlara ait etlerin tüketiminde (saklama, hazırlama, pişirme vb.)gerekli hassasiyetin gösterilmemesi birçok zoonoz hastalın yayılmasına zemin hazırladığı gibi çok sayıda insanımızın da bu hastalıklara yakalanmasında neden olabilmektedir. Etler kesinlikle çiğ veya az pişmiş olarak tüketilmemeli, bazı zoonoz hastalıkların çiğ veya az pişmiş etlerin yenmesiyle bulaştığı akılda çıkarılmamalıdır. Hayvanların kesilmesi, yüzülmesi, karkasın parçalanması, etin nakli, muhafazası, pişirilmesi ve tüketime sunulması aşamalarında kişisel hijyen kuralları ihmal edilmemelidir.
+ Kurban etlerini nasıl saklamalıyız ?
Kesilen etlerin korunması ve saklanması insan sağlığı açısından çok önemlidir. Kurban etleri, büyük parçalar şeklinde değil, birer yemeklik olacak şekilde küçük parçalara ayrılarak buzdolabı poşetine veya yağlı kâğıda sarılmalı ve buzdolabının buzluk kısmında veya derin dondurucuda saklanmalıdır. Bu şekilde hazırlanan etler, buzlukta -2 derecede birkaç hafta, - 18 derece derin dondurucuda ise en fazla 6 ay saklanabilir.
Etler kolaylıkla bozulabilen riskli besinlerdir. Etlerin dondurulduktan sonra tekrar çözünmesi bazı “ mikroorganizmalar” için üreme ortamı oluşturur ve bu da sağlığımızı tehdit eder. Çözünen et hemen pişirilmeli ve tekrar dondurulmamalıdır. Pişmiş etlerin 24 saat içerisinde tüketilmesi ve o gün pişen ancak hemen tüketilmeyecek etlerin soğutularak buzdolabında saklanması gerekmektedir.
Dondurulmuş etlerin, “oda ısısında açıkta bırakılacak şekilde değil ’’, yine buzdolabının alt bölmesinde çözünmesi sağlanmalıdır. Derin dondurucuda saklanan etin buzdolabının sebzelik kısmının üstüne konularak çözünmesi beklenebilir. Etin çabuk çözünmesi amacıyla uygulanan kalorifer, soba üzerinde çözünme, oda sıcaklığında bekletme gibi yöntemler, insan sağlığı açısından tehlikeli sonuçları da beraberinde getirmektedir.
+ Kist Hidatik Hastalığı ve korunma yolları nelerdir ?
Kist hidatik hastalığı karaciğer, akciğer gibi iç organlarda kistler oluşturan bir hastalıktır. Bu hastalığa yol açan mikroorganizmaya “kist hidatik” paraziti denir. Bu parazit köpeklerde yaşar, yumurtaları köpeklerin dışkısıyla çevreye yayılır. Böylece su, toprak, ot ve yiyecekleri kirletir. Parazitin yumurtası ile kirlenmiş yiyeceklerin yenmesi içilmesiyle, rüzgar ile uçuşan yumurtaların solunmasıyla hastalık insanlara bulaşır. Köpeklere temastan sonra ellerin yıkanmaması da hastalığın bulaşmasına neden olur.
Hastalık belirti vermeyebileceği gibi bulantı, kusma, karın ağrısı gibi şikayetlere de neden olabilir. Kistlerin patlaması ölüme yol açabilir. Tedavisi genellikle ameliyatla mümkün olur.
Hastalıktan korunmak için alınacak tedbirler aşağıda verilmiştir;
-Koyun, keçi, sığır gibi hayvanların kistli iç organları kedi, köpeklere yedirilmemeli, derin bir çukura gömülmelidir.
-Köpeklere dokunduktan sonra eller yıkanmalıdır.
-Köpek, kedi gibi et yiyen hayvanlara et ve sakatatlar çiğ olarak verilmemeli, pişirildikten sonra verilmelidir.
-Hayvanların kesilmesi, etin nakli ve pişirilmesi aşamalarında kişisel hijyen kurallarına uyulmalı, eldiven kullanılmalıdır.
-Sebze, meyveler iyice yıkanıp tüketilmelidir.
-Kaynağı belirsiz sular içilmemelidir.
-Çocuklar eve geldiğinde elleri iyice yıkanmalıdır.
-Köpekler yılda 4 kez iç parazitlere karşı ilaçlanmalıdır.
-Köpek dışkısı naylon torbaya alınıp çöpe atılmalıdır.
-Kurban bayramı nedeniyle korunma önlemlerine uymak sağlık açısından son derece önemlidir.
Sağlıklı Bayramlar Dileriz...